Succesvol cichorei bewaren: het juiste oogstmoment

Het optimaal benutten van gunstige oogstomstandigheden en het zorgvuldig rooien van cichorei zijn essentieel om bewaarverliezen te beperken. Daarnaast zijn het correct aanleggen van de hoop en een doordachte afdekstrategie cruciaal om inulineverlies tijdens de bewaring te minimaliseren. Cichoreiwortels moeten bij een lage temperatuur (<10 °C), maar vorstvrij, worden bewaard. Partijen met wortelrot zijn niet geschikt voor langdurige bewaring.

Oogst niet te laat
Beschadigde cichoreiwortels leiden tot hoge verliezen tijdens de bewaring. Dit geldt ook wanneer te veel tarra de luchtventilatie in de hoop belemmert, waardoor de temperatuur kan stijgen. Goede oogstomstandigheden zijn essentieel om cichoreiwortels met minimale verliezen en beschadigingen en zonder te veel tarra te rooien. Vooral op kleigronden is het aan te raden om vanaf november, wanneer de omstandigheden het toelaten, op voorraad te rooien om slechte oogstomstandigheden te voorkomen. Op hooggelegen zandpercelen, waar het risico op structuurschade bij winteroogst gering is, is het beter om kort voor de (late) levering te oogsten. Laat oogsten resulteert in minder bewaarverliezen dan bewaring in de hoop. Zorg er echter voor dat het rooien plaatsvindt voordat een vorstperiode begint. Houd daarom de weersvoorspellingen goed in de gaten.

Maak een langgerekte hoop
Een langgerekte hoop is het meest gunstig voor voldoende afvoer van de ademhalingswarmte van de cichoreiwortels en verlading met de cichoreimuis. Het is ook gunstig om de hoop niet te hoog te maken (gemiddeld 1,5 meter) en aan de voet niet breder dan 5 meter. In een hoog gestorte, vierkante hoop kan de temperatuur sterk oplopen, wat leidt tot hogere bewaarverliezen. Voor hopen die met de cichoreimuis verladen worden, zijn er aanvullende aandachtspunten te vinden in de flyer op Cichoreinet. Controleer vooraf welk type oplader gebruikt zal worden en wat de eisen zijn ten aanzien van de ligging en het formaat van de hoop.

Rotte wortels niet lang te bewaren
Door rot aangetaste wortels zijn moeilijk te bewaren. Partijen met veel sclerotinia- en/of erwinia-aantasting zijn ongeschikt voor langdurige bewaring en moeten zo snel mogelijk naar de fabriek worden gebracht. Anders kan de hoeveelheid rot snel toenemen in de hoop. Sclerotinia-wortelrot is te herkennen aan wit schimmelpluis en zwartbruine sclerotiën (zie foto 1). Rot veroorzaakt door erwinia kenmerkt zich door slijmerige wortels (zie foto 2). Als er wortelrot voorkomt in een partij die bestemd is voor late levering en langdurige bewaring, wordt geadviseerd contact op te nemen met de cichorei-agent om te bespreken of vervroegde levering mogelijk is.

Dek de bewaarhoop op tijd af
Als er tijdens verlading gereinigd gaat worden en bij een langere bewaring, is het zinvol de hoop af te dekken met vliesdoek (bijvoorbeeld Toptex, zie foto 3). Zo blijven de wortels droog, waardoor het optreden van schimmelvorming en broei beperkt wordt en het reinigingsresultaat bij verlading met de cichoreimuis aanzienlijk wordt verbeterd. Vlak de hoop na het storten af, zodat hij gemakkelijk af te dekken is en houd hierbij de bovenkant bol- of dakvormig voor een goede waterafvoer na afdekken. Als het na het rooien nog even droog weer blijft is het beter te wachten met afdekken tot de eerste warmte uit de hoop is. Dek echter op tijd af als er regen op komst is. Een natgeregende hoop droogt namelijk langzaam op onder vliesdoek.

Houd de temperatuur in de hoop in de gaten met behulp van een steekthermometer. Als de temperatuur van de hoop oploopt ten opzichte van de buitentemperatuur, is meer ventilatie nodig en kan het nodig zijn om het vliesdoek (deels) van de hoop te halen zodat de wind beter door de hoop kan blazen.

Cichorei is minder gevoelig voor vorstschade dan bijvoorbeeld suikerbieten. Aanvullend afdekken om vorstschade te voorkomen is nodig als de buitentemperatuur tot onder -5 °C zakt. Dan moet ten minste de voet van de hoop aan de windzijde afgedekt worden met winddicht materiaal (bijvoorbeeld zwart landbouwfolie). Verwijder direct na de vorstperiode het winddichte afdekmateriaal weer, aangezien de temperatuur in de hoop anders snel oploopt en broei ontstaat.

  
Foto 1. Cichoreiwortel met aantasting door de schimmel sclerotinia. Vaak te herkennen aan de aanwezigheid van wit schimmelpluis en zwartbruine sclerotiën.

Foto 2. Cichoreiwortel met aantasting door de bacterie erwinia. Deze vorm van wortelrot kenmerkt zich door verslijming van het oppervlak van de wortel wat zich vervolgens in korte tijd kan uitbreiden tot de kern van de wortel.

Foto 3. Afdekken van de cichoreihoop met vliesdoek is zinvol bij langere bewaring en als bij verlading gereinigd wordt.