Stuifschade een stap voor zijn

15 maart 2024

Door stuiven kan cichoreizaad bloot komen te liggen of raken kwetsbare kiemplantjes beschadigd. Zeker omdat cichorei ondiep wordt gezaaid is dit risico reëel. Blootliggend zaad droogt snel uit en als het zaad al gekiemd is sterft het kiemplantje af. Na opkomst blijft cichorei door de trage beginontwikkeling relatief lang gevoelig voor stuifschade.

Het risico op stuiven kan worden geminimaliseerd door al vooraf maatregelen te nemen. Hieronder worden een aantal van deze maatregelen benoemd.

Gewasresten
Als de grond vochtig is worden zanddeeltjes beter vastgehouden. Blijft het echter een tijd droog na het zaaien dan droogt de toplaag uit en verstuift zand bij een harde, vaak schrale wind. Door gewas- of groenbemesterresten in de toplaag te houden blijft de grond langer vochtig en verstuift zand bovendien minder makkelijk doordat de wind niet over een vlakke grond waait. Zaaien van cichorei in een zaaibed met gewasresten betekent wel een grotere uitdaging om egaal en ondiep te zaaien. Zeker bij grove gewasresten zijn snijschijven op de zaaimachine onmisbaar om opstropen te vermijden.

Zomergerst
Een relatief goedkope maatregel is het inzaaien van zomergerst. Gerst moet wel eerst voldoende ontwikkelen voordat het bescherming biedt. In de eerste weken is dat nog niet het geval. Zaai hiervoor 60 tot 80 kg per hectare met bijvoorbeeld een kunstmeststrooier, gevolgd door een grondbewerking. Het advies is om gerst dood te spuiten bij een 15 centimeter hoog gewas, voordat het gaat uitstoelen.

Bodemstabiliserende middelen
Andere middelen om de kans op stuifschade te beperken zijn papiercellulose (globaal 12,5 ton Stesam per hectare) of magnesium-ligninesulfonaat (ca. 400-800 liter Nodust®Agri, opgelost in 1600 liter water). Beide middelen geven minimaal vier weken bescherming. Probeer deze middelen zo kort mogelijk na het zaaien toe te dienen zodat er geen risico op schade is. Let erop dat toepassen van deze producten rondom de opkomst riskant is doordat de cichorei dan kwetsbaar is. Voor het toepassen van Nodust®Agri heeft een vochtige grond de voorkeur.

In het Noordoostelijk veenkoloniaal gebied en op Texel is het toegestaan om rundveedrijfmest bovengronds te verspreiden. De aanwezige stikstof en fosfaat tellen mee voor de gebruiksnormen. Een gift van 10 tot 15 ton per hectare kort na het zaaien wordt aanbevolen. Dat betekent wel dat hier vooraf bij de stikstofbemesting rekening mee gehouden dient te worden. Cichorei krijgt namelijk al snel te veel stikstof.

Een overzicht van de mogelijke anti-stuifmaatregelen:

product	dosering (ha)	voordelen	nadelen
stuifdek gerst	60-80 kg	goedkope maatregel	geen directe werking moet apart doodgespoten worden
Stesam	12,5 ton	directe werking	zware machine beperkte werkbreedte
Nodust®Agri	400-800 ltr	toediening met veldspuit directe werking	duurdere maatregel
rundveedrijfmest	10-15 ton	directe werking ook aanvoer mineralen en organische stof	niet overal toegestaan mineralenruimte zware machine beperkte werkbreedte
gewasresten	-	directe werking geen extra bewerking nodig	kan zaaien bemoeilijken ploegen/spitten niet mogelijk aangepaste machines nodig

Mechanische onkruidbestrijding
Door mechanische onkruidbestrijding wordt de toplaag losgemaakt en waardoor deze gevoeliger wordt voor stuiven. Ook zorgt het ervoor dat de werking van andere maatregelen tegen stuiven sterk wordt verminderd. Op stuifgevoelige percelen is het aan te raden niet eerder te starten met mechanische onkruidbestrijding dan vanaf het moment dat stuiven geen onherstelbare gevolgen meer kan veroorzaken.