Juiste oogstmoment is belangrijk voor succesvol cichorei bewaren

2 november 2022

Het zoveel als mogelijk benutten van goede oogstomstandigheden en zorgvuldig rooien van cichorei is een eerste vereiste om de bewaarverliezen te beperken. Ook het juist aanleggen van de hoop en de afdekstrategie spelen een belangrijke rol om inulineverlies tijdens bewaring te minimaliseren. Cichoreiwortels worden het best bij een lage temperatuur (<10 °C), maar wel vorstvrij, bewaard. Partijen waarin wortelrot voorkomt zijn niet geschikt voor langdurige bewaring.

Oogst niet te laat
Beschadigde cichoreiwortels geven hoge verliezen tijdens bewaren. Dit is ook het geval als te veel tarra de luchtventilatie in de hoop bemoeilijkt, waardoor de temperatuur in de hoop kan oplopen. Goede oogstomstandigheden zijn een voorwaarde om de cichoreiwortels met weinig verlies en beschadigingen en zonder al te veel tarra te kunnen rooien. Zeker op kleigronden is het advies om vanaf november wanneer de omstandigheden het toelaten op voorraad te rooien, anders wordt de kans op slechte oogstomstandigheden groot. Op hoog gelegen zandpercelen waar het risico op structuurschade bij oogst in de winter gering is, is het advies om kort voor de (laat)levering te oogsten. Laat oogsten geeft minder bewaarverliezen dan bewaring in de hoop. Zorg wel dat het rooien plaatsvindt voordat een vorstperiode invalt. Houd daarom de weersvooruitzichten goed in de gaten.

Maak een langgerekte hoop
Een langgerekte hoop is het meest gunstig voor voldoende afvoer van de ademhalingswarmte van de cichoreiwortels en verlading met de cichoreimuis. Eveneens gunstig is het om de hoop niet te hoog (gemiddeld 1,5 meter) en aan de voet niet breder dan 5 meter te maken. In een hoog gestorte, vierkante hoop kan de temperatuur hoog oplopen waardoor de bewaarverliezen sterk toenemen. Voor hopen die met de cichoreimuis verladen worden gelden aanvullende aandachtspunten, die te lezen zijn in de flyer op Cichoreinet. Ga vooraf na welk type oplader gebruikt gaat worden en wat daarbij de eisen ten aanzien van ligging en formaat van de hoop zijn.

Rotte wortels niet lang te bewaren
Door rot aangetaste wortels zijn slecht te bewaren. Partijen met veel sclerotinia en/of erwinia-aantasting zijn ongeschikt voor langdurige bewaring en kunnen het beste zo snel mogelijk aan de fabriek geleverd worden. De hoeveelheid rot kan zich anders snel uitbreiden in de hoop. Sclerotinia wortelrot is te herkennen aan wit schimmelpluis en zwartbruine sclerotiën (zie foto 1). Rot veroorzaakt door erwinia kenmerkt zich door verslijmde wortels (zie foto 2). Als er wortelrot voorkomt in een partij die bestemd is voor late levering en daarmee lang bewaren wordt geadviseerd om contact op te nemen met de cichorei-agent om te bespreken of vervroegde levering mogelijk is.

Dek de bewaarhoop op tijd af
Als er tijdens verlading gereinigd gaat worden en bij een langere bewaring, is het zinvol de hoop af te dekken met vliesdoek (bijvoorbeeld Toptex, zie foto 3). Zo blijven de wortels droog, waardoor het optreden van schimmelvorming en broei beperkt wordt en het reinigingsresultaat bij verlading met de cichoreimuis aanzienlijk wordt verbeterd. Vlak de hoop na het storten af, zodat hij gemakkelijk af te dekken is en houd hierbij de bovenkant bol- of dakvormig voor een goede waterafvoer na afdekken. Als het na het rooien nog even droog weer blijft is het beter te wachten met afdekken tot de eerste warmte uit de hoop is. Dek echter op tijd af als er regen op komst is. Een natgeregende hoop droogt namelijk langzaam op onder vliesdoek.

Houd de temperatuur in de hoop in de gaten met behulp van een steekthermometer. Als de temperatuur van de hoop oploopt ten opzichte van de buitentemperatuur, is meer ventilatie nodig en kan het nodig zijn om het vliesdoek (deels) van de hoop te halen zodat de wind beter door de hoop kan blazen.

Cichorei is minder gevoelig voor vorstschade dan bijvoorbeeld suikerbieten. Aanvullend afdekken om vorstschade te voorkomen is nodig als de buitentemperatuur tot onder -5 °C zakt. Dan moet ten minste de voet van de hoop aan de windzijde afgedekt worden met winddicht materiaal (bijvoorbeeld zwart landbouwfolie). Verwijder direct na de vorstperiode het winddichte afdekmateriaal weer, aangezien de temperatuur in de hoop anders snel oploopt en broei ontstaat.

Foto 1. Cichoreiwortel met aantasting door de schimmel sclerotinia. Vaak te herkennen aan de aanwezigheid van wit schimmelpluis en zwartbruine sclerotiën.

Foto 2. Cichoreiwortel met aantasting door de bacterie erwinia. Deze vorm van wortelrot kenmerkt zich door verslijming van het oppervlak van de wortel wat zich vervolgens in korte tijd kan uitbreiden tot de kern van de wortel.