Beoordeel nu de veldopkomst

6 mei 2022

De omstandigheden voor een goede veldopkomst zijn de laatste weken niet overal optimaal geweest. De opkomst op percelen die voor de regen van begin april gezaaid zijn, is gemiddeld goed, al heeft korstvorming op sommige klei- en zavelgronden een hoge veldopkomst wel bemoeilijkt. Op percelen die na de regen zijn gezaaid is de opkomst erg afhankelijk van de zwaarte van de grond: op zand- of lichte zavelgronden, waar het zaad in het vocht gezaaid kon worden, is de opkomst meestal voldoende. Op zwaardere zavel- of kleigronden liggen vaak nog veel zaden droog in de grond.

Veel planten nodig
Uit plantdichtheidproeven die de afgelopen drie jaar door het IRS zijn uitgevoerd, blijkt dat voor een maximale inulineopbrengst minimaal 120.000 planten per hectare nodig zijn (zie figuur 1). Op de cichoreipercelen waar dit plantaantal (nog) niet is gehaald, is het belangrijk te beoordelen of er nog voldoende planten bij kunnen komen. Het plantaantal is eenvoudig te bepalen door diagonaal over het perceel een aantal telstroken van 10 meter lengte uit te zetten. Het aantal getelde planten vermenigvuldigd met 2000 geeft het plantaantal per hectare.

Figuur 1. Relatie tussen het aantal planten per hectare en de inuline opbrengst bij cichorei.

Droogliggende zaden
De ervaring van de laatste jaren heeft geleerd dat droogliggende cichoreizaden weken na zaai nog prima in staat zijn om te kiemen. Dit geldt zowel voor geprimede als ongeprimede zaden. Indien er een periode aanbreekt met neerslag, kunnen deze droogliggende zaden alsnog tot kieming komen. Uiteraard is het dan wel belangrijk dat deze zaden niet te diep liggen en in de tussentijd niet door muizen zijn opgevreten. Als het gewenste plantaantal op dit moment nog niet wordt gehaald vanwege veel droogliggende zaden, is overzaaien niet aan de orde.

Ondergrens bij lage veldopkomst
Indien er geen zaden droog liggen en de veldopkomst tegenvalt, dan is het belangrijk te beoordelen wat hiervan de oorzaak is. Mogelijke oorzaken kunnen korstvorming, insectenvraat, te diepe zaai of verdroging van de kiem zijn. Beoordeel de opkomst indien gewenst met uw cichoreiagent. Als de planten min of meer egaal verdeeld staan over het perceel is circa 80.000 planten per hectare een kritische ondergrens waarbij nog een acceptabele opbrengst gehaald kan worden en overzaaien niet lonend is.

Overzaaien
Indien de veldopkomst dusdanig laag is dat besloten wordt tot overzaaien, dan is het advies om dit zo snel mogelijk te doen, ongeacht de momenteel droge omstandigheden. Indien de hardheid van de grond het toelaat is direct doorzaaien in de bestaande zaaisporen een optie. Leg het zaad ondiep in de droge grond weg; het zaad zal dan tot kieming kunnen komen bij regen of beregening. Wacht niet tot het laatste moment voordat er regen voorspeld wordt om over te zaaien; kort voor regen zaaien zorgt vaak voor een hardnekkigere korst wanneer de grond weer opdroogt. Indien u besluit over te zaaien, communiceer dit dan altijd direct bij uw cichoreiagent om na te gaan of u gebruik kunt maken van de Sensus Overzaai Support regeling.

Foto 1. Door telstroken uit te zetten en deze regelmatig te tellen, krijgt u inzicht in de ontwikkeling van het plantaantal.